Tástáil teoirice tiománaí

Is é an chéad chéim chun foghlaim conas tiomáint in Éirinn ná pas a fháil sa tástáil teoirice tiománaí.

Is éard atá sa tástáil teoirice ná scrúdú ríomhaire-bhunaithe ar theoiric ghluaisteánaíochta a oireann don chatagóir feithicle is mian leat ceadúnas tiomána a fháil.

Seiceálann an tástáil teoirice tiománaí d'eolas ar:

• Rialacha an bhóthair
• Feasachtriosca
• Éicea-thiomáint
• Feasacht ar ghuaiseacha
• Dea-iompar tiomána

Féadfaidh tú an tástáil teoirice tiománaí a dhéanamh ag aon cheann de na hionaid tástála (pdf) atá lonnaithe timpeall na tíre. Cé go bhfuil an tástáil ríomhaire-bhunaithe, tá sé deartha le bheith so-úsáidte do dhaoine nach bhfuil mórán taithí acu ar ríomhairí a úsáid. Is féidir an tástáil a dhéanamh i nGaeilge agus i mBéarla agus freastalaítear ar iarrthóirí a bhfuil riachtanais speisialta acu.

Má éiríonn leat sa tástáil, gheobhaidh tú deimhniú tástála teoirice. Ansin is féidir leat iarratas a dhéanamh ar cheadúnas foghlaimeora agus tosú ag foghlaim conas tiomáint ar bhóithre na hÉireann.

Léigh tuilleadh faoi na céimeanna a bhaineann le ceadúnas tiomána Éireannach a fháil.

Féadfaidh tú iarratas a dhéanamh agus íoc as do thástáil teoirice tiománaí ar líne. Tá an fhoirm iarratais (pdf) ar fáil freisin ón tseirbhís tástála agus ó ionaid NDLS. Is féidir leat tástáil a chur in áirithe ar an bhfón nó tríd an bpost freisin.

Nuair a fhaightear d’iarratas, gheobhaidh tú fógra faoi dháta, suíomh agus am do thástála roimh ré.

Is féidir tástáil teoirice a athsceidealú nó a chealú ar líne nó is féidir leat teagmháil a dhéanamh leis an ionad glaonna chun é sin a dhéanamh. Má theipeann ort an tIonad Tástála a bhaint amach in am do choinne tástála, nó má chuireann tú do thástáil ar ceal laistigh de níos lú ná 5 lá gnó (lena n-áirítear 3 lá gnó iomlán) roimh dháta do thástála, caillfidh tú do tháille tástála.

Costas

Seo a leanas costas tástála teoirice tiománaí:

• Catagóir A nó B - € 45
• Catagóir C nó D - € 72
• CD Catagóir - € 84
• Modúl TMT nó BMT - € 45

Aitheantas

D’fhoilsigh an RSA liosta d’fhoirmeacha aitheantais inghlactha a chaithfidh tú a thaispeáint ar lá do thástála teoirice le go mbeidh tú in ann an scrúdú a dhéanamh. Mura ndéantar an t-aitheantas ceart a sholáthar ní bheidh tú in ann tástáil a dhéanamh agus caillfidh tú do tháille tástála.

Cé gur féidir leat tástáil teoirice tiomána a dhéanamh go dlíthiúil ag aois ar bith, níl do theastas pas bailí ach ar feadh tréimhse 2 bhliain, agus ní féidir leat ceadúnas foghlaimeora a fháil chun feithicil de chineál ar bith a thiomáint in áit phoiblí in Éirinn go dtí go mbeidh tú 16 bliana d’aois ar a laghad.

Catagóirí feithiclí

Agus tú ag déanamh iarratais ar thástáil teoirice, iarrfar ort an chatagóir feithicle ar mian leat go ndéanfar tástáil ort ina leith a chur in iúl. Is iad na catagóirí tástála:

• A - gluaisrothair agus móipéidí (Catagóirí ceadúnas tiomána AM, A1, A2, A),
• B - gluaisteáin, tarracóirí agus feithiclí oibre (Catagóirí ceadúnas tiomána B, BE, W)
• C - veaineanna agus trucailí os cionn 3,500kg (Catagóirí ceadúnas tiomána C, C1, CE, C1E)
• D - busanna (Catagóirí ceadúnas tiomána D, D1, DE, D1E)
• CD - trucailí agus busanna (Catagóirí ceadúnas tiomána C, C1, CE, C1E, D, D1, DE, D1E)
• TMT - modúl trucaile (caithfidh tástáil D a bheith bainte amach agat)
• BMT - modúl bus (caithfidh tástáil C a bheith bainte amach aige)

Tá tástálacha Chatagóirí A, B, C agus D ar fáil i nGaeilge. Más mian leat do thástáil a dhéanamh i nGaeilge, ní mór duit é sin a chur in iúl agus do thástáil á cur in áirithe agat.

Má tá ceadúnas tiomána agat cheana féin do chatagóir áirithe agus má theastaíonn uait ceadúnas tiomána a fháil do chatagóir dhifriúil a bhfuil tástáil teoirice éagsúil ag teastáil ina leith, caithfidh tú an tástáil teoirice a dhéanamh don chatagóir sin sular féidir leat iarratas a dhéanamh ar cheadúnas foghlaimeora .

Mar shampla, má tá ceadúnas tiomána agat do charr (catagóir B) agus má theastaíonn uait ceadúnas tiomána a fháil do veain nó trucail (catagóir C1), caithfidh tú pas a fháil sa tástáil teoirice do chatagóir C agus ansin iarratas a dhéanamh ar cheadúnas foghlaimeora chatagóir C1.

Má éiríonn leat sa tástáil teoirice do chatagóir C nó D a dhéanamh, tá rogha ann tástáil mhodúil TMT nó BMT a dhéanamh chun an chatagóir eile (D nó C de réir mar is cuí) a fháil ar an gcoinníoll go ndéantar é seo laistigh de 2 bhliain ón gcéad tástáil.

Léigh tuilleadh faoi chatagóirí feithiclí agus ceadanna foghlaimeora anseo.

Tá na ceisteanna a chuirfear ort i do thástáil teoirice tiomána bunaithe ar Rialacha an Bhóthair (pdf) agus ar an reachtaíocht reatha maidir le trácht ar bhóithre.

Tá banc ceisteanna ag an tSeirbhís Tástála Teoirice do Thiománaithe. I gcás gach tástála, úsáidfear rogha ceisteanna randamach ón mbanc ceisteanna. Déantar an tástáil a nuashonrú go leanúnach ag brath ar reachtaíocht nua agus ar athbhreithnithe.

Ábhair foghlama

Trí úsáid a bhaint as ábhair oifigiúla athbhreithnithe RSA tugtar an deis is fearr duit pas a fháil ar an gcéad iarracht. Is féidir leat síntiúis tairsí foghlama, leabhair agus CD-ROManna a cheannach ar láithreán gréasáin na tástála teoirice.

Tá an t-ábhar seo ar fáil i roinnt leabharlanna poiblí freisin. Téigh i dteagmháil le do leabharlann phoiblí áitiúil le fáil amach an féidir leat na nithe seo a fháil ar iasacht.

Déantar an tástáil ar ríomhaire agus is féidir í a dhéanamh ar scáileán tadhaill nó trí luchóg agus méarchlár a úsáid. Ní gá duit a bheith inniúil ar ríomhairí chun an tástáil a dhéanamh.

Sa chéad chuid den scrúdú tá rang teagaisc gairid, ina bhfuil treoracha maidir le conas nascleanúint a dhéanamh tríd an scrúdú. Ligeann sé duit dhá cheist a fhreagairt freisin.

Is i bhfoirm ceisteanna ilroghnacha í an tástáil. Tá bosca cearnach in aice na gceisteanna agus cuireann tú tic i gceann chun do fhreagra a roghnú.

Má dhéanann tú botún nó má athraíonn tú d’intinn, féadfaidh tú do fhreagra a chealú. Féadfaidh tú ceist a scipeáil más maith leat, agus dul ar ais agus í a fhreagairt ag deireadh do thástála. Sula gcríochnaíonn tú an tástáil, féadfaidh tú do chuid freagraí go léir a athbhreithniú agus iad a athrú más mian leat.

D’fhoilsigh an RSA físeán chun a léiriú cad is féidir leat a bheith ag súil leis ar lá do thástála teoirice.

Tástálacha gluaisrothair agus gluaisteán

Tá 40 ceist i dtástálacha chatagóir A agus B agus caithfidh tú 35 ceist a fhreagairt i gceart chun go n-éireoidh leat. Tá 45 nóiméad agat chun na 40 ceist sa tástáil a fhreagairt.

Tástálacha gluaisrothair agus gluaisteán

Tá 100 ceist i dtástálacha chatagóir C agus D agus caithfidh tú 74 ceist a fhreagairt i gceart. Tá 120 nóiméad agat chun na ceisteanna a fhreagairt.

Chun an tástáil chomhcheangailte teoirice CD a rith, tá 180 nóiméad agat chun 104 as 140 ceist a fhreagairt i gceart. Chun pas a fháil i dtástáil teoirice um modúil trucaile (TMT) nó bus (BMT), tá 45 nóiméad agat chun 30 as 40 ceist a fhreagairt i gceart.

Scóráiltear an tástáil go huathoibríoch agus bíonn na torthaí ar fáil duit láithreach. Má éiríonn leat, gheobhaidh tú teastas pas do do thástáil teoirice ag an ionad tástála. Ansin is féidir leat iarratas a dhéanamh ar cheadúnas foghlaimeora.

Is cuma má éiríonn leat nó má theipeann ort, cuirfear tuarascáil scóir ar fáil duit freisin ina liostálfar na catagóirí ina bhfuil tuilleadh staidéir molta, bunaithe ar conas a d'éirigh leat sa tástáil.

Achomharc a dhéanamh ar do thoradh

Má tá tú míshásta le toradh do thástála teoirice, tá sé de cheart agat an cinneadh seo a achomharc.

Chun achomharc a dhéanamh, ba cheart duit labhairt leis an maoirseoir tástála teoirice tiománaí sula bhfágann tú an t-ionad tástála. Féadfaidh tú foirm achomhairc atá ar fáil ag gach ionad tástála a chomhlanú.

Caithfidh tú d’achomharc a dhéanamh laistigh de 10 lá oibre ó dháta do thástála. Nuair a fhaightear d’achomharc, déanfar do thástáil a athmharcáil agus gheobhaidh tú an toradh laistigh de 5 go 10 lá oibre. Is í an táille as achomharc a dhéanamh ná €15 a aisíoctar má éiríonn leat.

Má bhí an mharcáil bhunaidh mícheart eiseofar do dheimhniú tástála teoirice nua duit. Is féidir leat tuilleadh a léamh faoin gCairt do Chustaiméirí Tástála Teoirice Tiomána anseo.

Deimhniú tástála teoirice tiomána a athsholáthar

Ní gá duit do dheimhniú pas a sholáthar a thuilleadh ag ionaid an SNCT. Is féidir leat do choinne leis an SNCT a chríochnú gan cóip fhisiciúil den tuairisc scóir a bheith agat. Má chaill tú do thuairisc scóir, beidh teacht ag gníomhairí an SNCT ar leagan ar líne de do thoradh.

Tá roghanna éagsúla ann chun cabhrú leat má tá riachtanais speisialta léitheoireachta agat.

• Má bhíonn aon deacracht agat le léitheoireacht, tá rogha guthaithe ar fáil a léifidh na ceisteanna agus na freagraí amach.
• Is féidir seirbhís taifeadta léitheora a chur ar fáil ina léifidh ball foirne na ceisteanna agus na freagraí duit agus a dhéanfaidh taifead ar d’fhreagra ar an ríomhaire.
• Tá tástálacha tacaithe ag aistritheoir ar fáil trí shocrú speisialta in ionaid tástála áirithe, mura dtuigeann tú Gaeilge nó Béarla.
• Má tá disléicse ort, is féidir leat an tacaíocht féinseirbhíse disléicse a chur in áirithe. Cuireann tú seo in áirithe nuair a shocraíonn tú do choinne do thástáil teoirice gluaisteáin. Cuirtear PDF ar fáil mar chuid den tseirbhís seo ina bhfuil focail agus frásaí malartacha. Cuirtear an guthú Béarla ar fáil ann freisin. Is féidir leat rogha cúnaimh i bpearsan a chur in áirithe freisin trí ghlaoch ar 0818 606 106. Tá sé ar fáil i líon teoranta ionaid tástála.
• Is féidir leat gearrthóga físe Theanga Chomharthaíochta na hÉireann a iarraidh trí ghlaoch ar 0818 606 106.
• Is féidir leat ateangaire Theanga Chomharthaíochta na hÉireann a iarraidh trí ghlaoch ar 0818 606 106.

Tá rogha ar an bhfoirm iarratais don tástáil teoirice (pdf) a bhfuil tic le cur léi, má theastaíonn socruithe speisialta uait chun tabhairt faoi do thástáil. Beidh ort fianaise liachta ó scoil, dochtúir nó fostóir ar pháipéar ceannteidil a sholáthar, sa mhullach ar an bhfoirm iarratais.

Seirbhísí aistritheora agus guthaithe

Is féidir leat seirbhísí guthaithe a fháil sna teangacha seo a leanas:

• Araibis
• Polainnis
• Irish
• Rómáinis
• Portaingéilis
• Brasaíleach
• Liotuáinis
• Rúisis

Má theastaíonn cabhair uait i dteanga eile, caithfidh tú an fhoirm dhearbhaithe (pdf) a líonadh. Caithfidh tú sínitheoir faofa é a shíniú. Féach an fhoirm dhearbhaithe chun teacht ar liosta sínitheoirí faofa. Nuair atá an fhoirm dhearbhaithe líonta agat, is féidir leat iarraidh a dhéanamh ar líne ar aistritheoir. Glacfaidh sé a fhaide le 25 lá oibre ar d’iarraidh. Déanfaidh speisialtóir cúraim teagmháil leat d’íocaíocht.