Rochtain ar an gcóras oideachais nuair a fhilleann tú ar Éirinn

Má tá sé ar intinn agat féin nó ag do leanaí a bheith in oideachas lánaimseartha nuair a fhilleann tú ar Éirinn, ní mór duit fios a bheith agat faoi na seirbhísí agus na tacaíochtaí atá ar fáil duit. Clúdaíonn an doiciméad seo oideachas réamhscoile saor in aisce, a chláraíonn sa bhunscoil nó sa mheánscoil agus folaíonn sé faisnéis faoi oideachas riachtanas speisialta.

Treoraíonn sé freisin faisnéis duit maidir le hoideachas tríú leibhéal agus na cláir nua printíseachta atá ar fáil in Éirinn a chur isteach agus a íoc.

An córas a thuiscint

Fiú má chríochnaigh tú do scolaíocht in Éirinn, b'fhéidir go mbeidh ort do chuid eolais ar chóras oideachais na hÉireann a athnuachan.

Is é an aois éigeantach scoile in Éirinn ná 6 agus tá gach cineál oideachais réamhscoile roghnach. Mar sin féin, is féidir le leanaí a bheith cláraithe i ranganna naíonán i mbunscoileanna ó aois a 4 bliana d'aois.

Tá oideachas bunscoile agus meánscoile éigeantach do leanaí in Éirinn idir 6 agus 16 bliana d'aois nó go dtí go bhfuil 3 bliana d'oideachas dara leibhéal críochnaithe ag mic léinn.

Tá áis cuardaigh Aimsigh Scoil ag an Roinn Oideachais agus Scileanna ar a láithreán gréasáin.

D'fhéadfadh tionchar a bheith ag athruithe le déanaí ar na scrúduithe Stáit ar an dara leibhéal tú féin nó do leanbh. Mar shampla, tá Gradam Mac Léinn na Sraithe Sóisearaí á chur in ionad an Teastais Shóisearaigh ar bhonn céimnithe.

D'fhéadfadh roinnt clár atá ar fáil sa tsraith shinsearach a bheith nua duit. Orthu seo tá:

• An Idirbhliain
• An Ardteistiméireacht (ar a dtugtar an Ardteistiméireacht Bhunaithe freisin)
• An Ardteistiméireacht Fheidhmeach
• Gairmchlár na hArdteistiméireachta

Tabhair doiciméid leat

Is maith an rud é comhad a choinneáil ar stair oideachais do linbh nó do pháiste. Cabhróidh sé seo leat clárú i scoil nó i gcoláiste agus is féidir leis cabhrú le múinteoir (í) nua tuiscint a fháil ar scileanna agus ar riachtanais do linbh. Is féidir an méid seo a leanas a chur san áireamh sa chomhad:

• Cóipeanna de gach tuairisc scoile
• Litreacha tagartha ó mhúinteoirí agus / nó ó phríomhoidí
• Liosta de na téacsleabhair agus de na cúrsaí reatha
• Torthaí tástálacha caighdeánaithe nó scrúduithe stáit
• Samplaí nó cóipeanna de shaothar ranga is déanaí do linbh, go háirithe sa mhatamaitic agus sa Bhéarla
• Imdhíonadh agus taifid leighis le déanaí

Is gnách go gcuireann soláthraithe príobháideacha cúram leanaí oideachas réamhscoile ar fáil, cé go bhfuil tacaíochtaí airgeadais stáit ar fáil.

Tá scéim réamhscolaíochta státmhaoinithe ag Éirinn ar a dtugtar an Scéim um Chúram agus Oideachas na Luath-Óige (ECCE). Faoin scéim, soláthraíonn ionaid rannpháirteacha agus naíonraí seirbhís saor in aisce ar feadh líon socraithe uaireanta thar thréimhse socraithe seachtainí. Is féidir le leanaí ECCE a thosú nuair a bhíonn siad 2 bhliain agus 8 mí agus leanúint ar aghaidh go dtí go dtosaíonn siad ar an mbunscoil (ar choinníoll nach bhfuil siad níos sine ná 5 bliana agus 6 mhí ag deireadh na bliana réamhscoile).

Is féidir leat iarratas a dhéanamh ar an Scéim Náisiúnta Cúraim Leanaí freisin. Is fóirdheontas cúram leanaí é seo do leanaí idir 6 mhí agus 15 bliana d’aois.

Athraíonn costais chúram leanaí go forleathan ar fud na hÉireann agus is airde iad i réigiúin uirbeacha mar Bhaile Átha Cliath agus Corcaigh. Léigh tuilleadh faoi do roghanna cúram leanaí.

Beartais iontrála i scoileanna

In Éirinn, is gnách go bhfreastalaíonn mic léinn ar a scoil áitiúil ach is féidir leat iarratas a dhéanamh ar do leanbh chun freastal ar aon scoil sa tír. Is féidir leat uirlis cuardaigh Find a School ar líne de chuid na Roinne Oideachais a úsáid chun na scoileanna a bhfuil suim agat iontu a aimsiú.

Mura bhfuil dóthain áiteanna ann, ní mór don scoil tosaíocht a thabhairt bunaithe ar a bpolasaí iontrála agus ar a Fógra Iontrála Bliantúil. Ní féidir le scoileanna reiligiún a úsáid mar bhonn iontrála agus ní cheadaítear dóibh tosaíocht a thabhairt do dhaltaí bunaithe ar a gcreideamh reiligiúnach. Mar sin féin, tá roinnt eisceachtaí ann.

Ní féidir leis an gcuid is mó de na scoileanna táillí a ghearradh ná ranníocaíochtaí a iarraidh mar choinníoll iontrála nó iontráil leanúnach. I measc na n-eisceachtaí don riail seo tá:

• Meánscoileanna a ghearrann táillí
• Scoileanna cónaithe
• Cúrsaí iar-ardteistiméireachta nó breisoideachais a reáchtálann meánscoileanna

Tá sé mar aidhm ag an Acht Oideachais (Iontráil i Scoileanna) na rialacha maidir le hiontrálacha chuig scoileanna a dhéanamh níos struchtúrtha, níos cothroime agus níos trédhearcaí.

Díolúine ó staidéar a dhéanamh ar an nGaeilge

Is croí-ábhar é an Ghaeilge sna curaclaim náisiúnta do bhunscoileanna agus d'iar-bhunscoileanna. In imthosca an-teoranta, tugann an Roinn Oideachais agus Scileanna deis do mhic léinn iarratas a dhéanamh chun go bhfaigheadh sé / sí moill ar fhoghlaim na Gaeilge ar scoil. D'fhéadfadh sé seo a bheith i gceist le mac léinn a bhfuil cónaí air thar lear ar feadh 3 bliana ar a laghad. Caithfidh an mac léinn a bheith 11 bliana d'aois ar a laghad.

Do pháiste a chlárú ar scoil

Is féidir leat tuilleadh eolais a fháil faoi do pháiste a chlárú ar scoil in Éirinn inár dtreoracha céim ar chéim:

• Do pháiste a chlárú i mbunscoil tar éis dó filleadh ar Éirinn
• Do pháiste a chlárú i meánscoil tar éis dó filleadh ar Éirinn

Má tá riachtanais speisialta oideachais ag do leanbh, is féidir leo freastal ar ghnáthranganna i scoileanna príomhshrutha nó i ranganna speisialta sna scoileanna seo. Is féidir go bhfaighidh siad tacaíocht bhreise oideachais ó mhúinteoirí oideachais speisialta agus tacaíocht chúraim ó chúntóirí riachtanas speisialta (CRSanna).

Má tá riachtanais speisialta oideachais ag do leanbh, ba chóir duit labhairt leis an bpríomhoide scoile faoin gcineál oideachais a bheadh oiriúnach do riachtanais do pháiste. Is féidir leat teagmháil a dhéanamh freisin le d'Eagraí Riachtanas Speisialta Oideachais áitiúil le fáil amach cad iad na tacaíochtaí foghlama nó na hacmhainní breise a d'fhéadfadh a bheith ar fáil.

Is féidir leat tuilleadh a léamh faoi oideachas riachtanas speisialta i mbunscoileanna agus in oideachas riachtanas speisialta in iar-bhunscoileanna.

Cuireann an Roinn Oideachais agus Scileanna faisnéis ar fáil do thuismitheoirí agus do chaomhnóirí maidir le conas is féidir le do leanbh tacaíocht bhreise teagaisc a fháil ar scoil (pdf). Tá leabhrán eolais foilsithe ag an gComhairle Náisiúnta um

Oideachas Speisialta (NCSE) do thuismitheoirí, Leanaí le Riachtanais Speisialta Oideachais (pdf).

Is éard atá in earnáil an oideachais tríú leibhéal in Éirinn ná ollscoileanna, institiúidí teicneolaíochta, agus coláistí oideachais. Tugtar institiúidí ardoideachais nó Institiúidí Ardoideachais orthu le chéile. Má tá sé i gceist agat iarratas a dhéanamh chuig institiúid ardoideachais nuair a fhilleann tú ar Éirinn ní mór duit an córas oideachais tríú leibhéal a thuiscint agus conas a leithdháiltear áiteanna in institiúidí ardoideachais.

Má tá cáilíocht agat ó thír eile agus más mian leat iarratas a dhéanamh ar áit in institiúid ardoideachais, b'fhéidir go mbeidh ort aitheantas a fháil do do cháilíocht eachtrach in Éirinn.

Ag cáiliú le haghaidh táillí tríú leibhéal saor in aisce

Mar imirceach Éireannach atá ag filleadh is féidir gur mhaith leat a fháil amach an bhfuil tú féin nó do bhaill teaghlaigh i dteideal táillí saor in aisce ag an tríú leibhéal.

Le cáiliú le haghaidh táillí saor in aisce in Éirinn ní mór duit critéir áirithe a chomhlíonadh. Deir an riachtanas cónaithe go gcaithfidh tú a bheith i do chónaí in Éirinn nó i mballstát eile den LEE nó san Eilvéis ar feadh 3 as 5 bliana roimh dháta tosaigh do chúrsa. Léigh tuilleadh faoi na critéir le haghaidh táillí saor in aisce i dtáillí agus táillí mac léinn tríú leibhéal.

Mura gcáilíonn tú le haghaidh táillí saor in aisce d'fhéadfá a bheith i dteideal rátaí táille an AE. Socraíonn gach institiúid ardoideachais aonair (HEI) rátaí táillí an AE. Ba chóir duit dul i dteagmháil leis an institiúid ardoideachais a bhfuil suim agat ann chun a fháil amach faoi ráta táillí an AE agus an bhfuil tú incháilithe.

Tá rialacha difriúla ag cúrsaí Iar-Ardteistiméireachta (PLCanna) - féach ar ár ndoiciméad ar PLCanna.

Deontas mac léinn

Is í an Scéim Deontais Mac Léinn an phríomhscéim tacaíochta airgeadais do mhic léinn in Éirinn. Tugtar deontas SUSI air freisin. Ní mór duit coinníollacha uile na scéime a chomhlíonadh chun cáiliú don deontas mac léinn.

Mura gcomhlíonann tú an coinníoll cónaithe, d’fhéadfá cáiliú fós le haghaidh deontas táillí nó ranníocaíocht táillí iarchéime.

Cláir phrintíseachta nua

Soláthraíonn printíseacht oiliúint ar an láthair oibre le fostóir. Tugadh isteach go leor clár printíseachta nua i raon leathan tionscal agus earnálacha. Mar shampla, tá printíseachtaí ar fáil anois i bhforbairt bogearraí, i dteicneoir cuntasaíochta agus i lónadóireacht (cócaire commis).

Is féidir leat eolas a fháil faoi phrintíseachtaí nua ar apprenticeship.ie.