Parlaimint na hEorpa
- Réamhrá
- An tUachtarán agus FPEnna
- Cad a dhéanann Parlaimint na hEorpa?
- Conas is féidir liom rochtain a fháil ar dhoiciméid Pharlaimint an AE?
- Conas a chuirim ábhar imní in iúl do Pharlaimint na hEorpa?
- Tuilleadh eolais agus teagmhálacha
Réamhrá
Tá Parlaimint na hEorpa mar chuid den phróiseas reachtach, nó déanta dlí san AE.
Caithfidh Parlaimint na hEorpa agus Comhairle an Aontais Eorpaigh an chuid is mó de na dlíthe atá beartaithe a cheadú le go mbeidh siad ina ndlíthe. Féadfaidh tú tuilleadh a léamh faoin gcaoi a ndéantar dlí an AE inár ndoiciméad, ‘dlí an AE’.
Tá 705 suíochán ag an bParlaimint agus reáchtáiltear toghcháin i ngach ballstát gach 5 bliana chun na suíocháin seo a líonadh. Is í Parlaimint na hEorpa an t-aon chomhlacht a thoghtar go díreach laistigh den AE.
Tá Parlaimint na hEorpa lonnaithe sa Bhruiséil, i Lucsamburg agus i Strasbourg.
An tUachtarán agus FPEnna
Toghann an Pharlaimint a huachtarán féin, chomh maith le 14 leas-uachtarán ar feadh téarma 2.5 bliana. Déanann an t-uachtarán ionadaíocht thar ceann na Parlaiminte chuig institiúidí eile an AE. Is é David Sassoli Uachtarán reatha Pharlaimint na hEorpa.
Tá líon na FPEanna do gach ballstát bunaithe go scaoilte ar dhaonra an bhallstáit. Ní féidir le tír ar bith níos lú ná 6 FPE nó níos mó ná 96 FPE a bheith aici. Tá 13 FPE ag Éirinn.
Bíonn FPEanna i ngrúpaí, nó is féidir leo suí mar FPEanna neamhspleácha. Le go n-aithneofar grúpa, caithfidh 25 FPE a bheith aige agus ionadaíocht ar an gceathrú cuid ar a laghad de bhallstáit an AE a bheith aige.
Os féidir leat na liostaí seo a leanas a léamh:
Cad a dhéanann Parlaimint na hEorpa?
Tá 3 ról ag Parlaimint na hEorpa:
- Déanann sé díospóireacht ar reachtaíocht. Féadann sé dlíthe a rith nó a dhiúltú, agus féadann sí leasuithe a dhéanamh freisin (ach ní i ngach cás). Ní mór do Chomhairle an AE dlíthe a fhaomhadh freisin chun go mbeidh siad ina ndlí. Má bhaineann an dlí le buiséid an AE, ní féidir leis an bParlaimint ach comhairle a thabhairt ina leith - níl an chumhacht aici an dlí a dhiúltú. Féadfaidh tú níos mó a léamh faoin gcaoi a ndéantar dlíthe an AE.
- Déanann sí maoirseacht ar institiúidí agus ar bhuiséid an AE. Caithfidh uachtarán Choimisiún an AE a bheith faofa ag an bParlaimint, agus caithfidh an Coimisiún ceisteanna i scríbhinn nó ó bhéal a fhreagairt le linn Tráth na gCeisteanna.
- Tiomsaíonn sí buiséad AE (in éineacht le Comhairle an AE).
Murab ionann agus an chuid is mó de na parlaimintí náisiúnta, ní féidir le Parlaimint na hEorpa reachtaíocht a thionscnamh. Is é an Coimisiún Eorpach an t-aon institiúid AE a bhfuil sé de chumhacht aige dlíthe nua a thionscnamh (nó a thosú). Féadfaidh an Pharlaimint a iarraidh ar an gCoimisiún dlíthe a thionscnamh.
Conas is féidir liom rochtain a fháil ar dhoiciméid Pharlaimint an AE?
Is féidir leat an fhaisnéis seo a leanas a rochtain ar líne:
- Coistí Parlaiminte - déanann sainchoistí FPEanna grinnscrúdú ar an reachtaíocht sula seoltar chuig an bParlaimint í le díospóireacht agus vótáil a dhéanamh uirthi.
- Toscaireachtaí parlaiminte - is grúpaí FPEnna iad seo a bhuaileann le hionadaithe ó thíortha neamh-AE chun caidrimh níos dlúithe a thógáil
- Ceisteanna parlaiminte - tá bunachar sonraí de PQanna ar fáil ar líne
- Coinnítear doiciméid phoiblí ar líne ar chlár poiblí Pharlaimint na hEorpa
Conas a chuirim ábhar imní in iúl do Pharlaimint na hEorpa?
Má tá ceist agat ar mhaith leat aird na Parlaiminte a thabhairt uirthi, is féidir leat teagmháil a dhéanamh le do FPE áitiúil, nó achainí a dhéanamh go díreach ar an bParlaimint.
Féadfaidh tú teagmháil a dhéanamh leis an oifig idirchaidrimh in Éirinn freisin. Féach ‘tuilleadh eolais agus teagmhálacha’ thíos.
Tuilleadh eolais agus teagmhálacha
Tá tuilleadh eolais ar fáil ó cheann de na hoifigí eolais de chuid Pharlaimint na hEorpa.
Is féidir leat ceisteanna a chur freisin tríd an tSeirbhís Fiosrúcháin do Shaoránaigh.
Faigh eolas maidir le cuairt a thabhairt ar Pharlaimint na hEorpa.