Vótáil i dToghchán Eorpach

Imlíníonn an leathanach seo na nósanna imeachta vótála do na toghcháin Eorpacha in Éirinn.

Is é an córas a úsáidtear le haghaidh toghcháin in Éirinn ná ionadaíocht chionmhar le vóta amháin inaistrithe.

Tá 13 Feisire Eorpach ag Éirinn i bParlaimint na hEorpa, agus í roinnte i trí toghcheantair le haghaidh toghcháin Eorpacha:

• Baile Átha Cliath
• Theas
• Lár na Tíre-Thiar-Thuaidh

Tá na toghcheantair leagtha amach san Acht um Thoghcháin do Pharlaimint na hEorpa (Leasú) 2019.

Tugtar Ceann Comhairimh ar an té atá freagrach as an toghchán a stiúradh ar an lá vótaíocht a eagrú i ngach ceann de na toghcheantair. Tá siad freagrach as an vótaíocht a eagrú, as na páipéir bhallóid a phriontáil, agus as na vótaí a chomhaireamh i ngach toghcheantar.

Athruithe ar líon na bhFeisirí Eorpacha

Méadófar líon na bhFeisirí Eorpacha atá ag Éirinn i bParlaimint na hEorpa go 14 (13 faoi láthair) sa chéad toghchán Eorpach eile i mí an Mheithimh 2024. Athruithe déimeagrafacha ó na toghcháin dheireanacha in 2019 is cúis leis an méadú seo.

Méadóidh líon iomlán na bhFeisirí i bParlaimint na hEorpa ó 705 go 720.

Beidh tú in ann vóta a chaitheamh sa toghchán do Pharlaimint na hEorpa Dé hAoine, 7 Meitheamh 2024.

Osclófar na stáisiúin vótála ó 7am go dtí 10pm.

Seiceáil an bhfuil tú cláraithe chun vótá a chaitheamh.

Más mian leat vóta a chaitheamh sa toghchán seo, ní mór duit a bheith cláraithe chun vótáil faoin Luan, 20 Bealtaine 2024.

Má tá tú incháilithe, is féidir leat iarratas a dhéanamh le bheith ar Liosta na bPostvótálaithe nó ar Liosta na Vótálaithe Speisialta suas go dtí an 11 Bealtaine 2024.

Chun a bheith incháilithe vótáil i dtoghcháin Eorpacha in Éirinn, ní mór duit a bheith:

• Saoránach den Aontas Eorpach
• 18 mbliana d'aois
• Liostaithe i gClár na dToghthóirí

Más saoránach AE thú agus nach raibh tú cláraithe le vótáil i dtoghcháin Eorpacha roimhe seo in Éirinn, ní mór duit iarratas a dhéanamh ar chlárú agus foirm dhearbhaithe reachtúil (EP1) a chomhlánú atá ar fáil ó Chomhairlí Cathrach agus Contae.

Seoltar an foirmeacha chuig do Bhallstát baile chun vótáil dhúbailte a chosc.

Is féidir leat tuilleadh faisnéise a fháil faoi chlárú chun vótáil agus conas seiceáil an bhfuil tú cláraithe le vótáil in Éirinn.

Cónaí i dtír eile san AE

Más saoránach Éireannach thú a bhfuil cónaí ort i mBallstát eile, ní féidir leat ach vótáil sna toghcháin Eorpacha sa tír sin amháin. Ní féidir leat vótáil i níos mó ná tír nó toghcheantar amháin.

Freastal ar stáisiún vótaíochta

Vótálann formhór na ndaoine go pearsanta ag a stáisiún vótaíochta áitiúil. De ghnáth is scoileanna nó foirgnimh phoiblí eile iad stáisiúin vótaíochta.

Seolfar cárta vótaíochta chuig do theach roimh dháta an toghcháin Eorpaigh. Áireofar d'uimhir toghthóir ar do chárta vótaíochta agus inseoidh sé duit cá háit ar féidir leat vótáil.

Nuair a sroicheann tú an stáisiún vótaíochta, iarrfar ort d'ainm agus do sheoladh a lua, agus is féidir go n-iarrfar ort aitheantas a thabhairt chun d'aitheantas a chruthú. Mura féidir leat d'aitheantas a chruthú. Mura féidir leat d'aitheantas a chruthú, ní bheidh cead vótála agat.

An páipéar ballóid a chomhlánú

Rachaidh tú isteach in urrann vótála chun do pháipéar ballóide a chomhlánú. Cuirfear pinn luaidh ar fáil, ach is féidir leat do pheann nó peann luaidhe féin a thabhairt leat más mian leat.

Léirítear ainmneacha na n-iarrthóirí sa toghchán in ord aibítre ar an bpáipéar ballóid mar aon le léiriú ar a bpáirtí polaitíochta, más ann dó. Féadfaidh ghrianghraf den iarrthóir nó feathail páirtí a bheith le feiceáil ar an bpáipéar ballóide freisin.

Ní mór duit ord do rogha iarrthóirí a chur in iúl trí "1" nó "ceann amháin" a scríobh in aice le do chéad rogha, agus, más mian leat, "2" nó "dhá cheann" in aice le do dhara rogha, "2" nó "3" in aice leis do thriú rogha, agus mar sin de.

Caithfidh tú do pháipéar ballóide a fhilleadh ansin chun do vóta a cheilt agus é a chur sa bhosca séalaithe. Ní fhéadfaidh tú vótáil ach uair amháin sa toghchán.

Post vótálaithe agus Liosta Vótálaithe Speisialta

I gcúinsí áirithe, b'fhéidir go mbeifeá in ann vótáil trí an bpost seachas freastal go pearsanta ar an stáisiún vótaíochta.

Má tá cónaí ort in ospidéal, i dteach altranais nó in institiúid dá leithéid agus más mian leat vótáil ann, d'fhéadfá cáiliú le bheith ar Liosta Vótálaithe Speisialta. Is féidir leat tuilleadh a léamh faoi áiseanna vótála do vótálaithe faoi mhíchumas.

Seoltar na páipéir bhallóid chuig an ionad comhairimh do gach toghcheantar. Tá cead ag gníomhairí an iarrthóra an comhaireamh a mhaoirsiú.

Déantar líon na bpáipéar ballóide i ngach bosca a sheiceáil in aghaidh líon na vótaí taifeadta. Diúltaítear páipéir neamhbhailí (vótaí millte).

An cuóta á ríomh

Is é an chéad chéim ná an t-íoslíon vótaí a ríomh is gá chun a ráthú go dtoghfar iarrthóir. Thug sé seo an cuóta.

Is féidir leat léamh faoi conas a ríomhtar an cuóta.

An chéad chomhaireamh

Déantar na páipéir bhallóide a shórtáil de réir na vótaí céad rogha a thaifeadtar do gach iarrthóir agus a chomhaireamh.

Ag deireadh an chéad chomhairimh, meastar aon iarrthóír a bhfuil cuóta vótaí nó níos mó faighte aige a bheith tofa.

Vótaí barrachais agus deireadh a chur le hiarrthóirí

Nuair a fhaigheann iarrthóir níos mó ná an cuóta vótaí ná mar is gá don chuóta, aistrítear barrachas a vótaí go comhréireach chuig na hiarrthóirí eile.

Mura bhfaigheann iarrthóir ar bith níos mó ná an cuóta cótaí, nó mura leor an farasbarr chun duine de na hiarrthóirí a thógadh, cuirtear deireadh leis an iarrthóir leis an líon is lú vótaí.

Aistrítear a bpáipéir ansin go dtí na hiarrthóirí eile de réir an chéad rogha eile a thaispeántar orthu.

Má tá páipéir ballóide le haistriú agus gurb é an dara a thaispeántar ná iarrthóir a toghadh nó a cuireadh as oifig cheana féin, téann an vóta ar aghaidh go dtí an tríú togha mar sin de.

Na suíocháin a líonadh

Má thagann sé chun solais go bhfuil líon na suíochán atá fágtha le líonadh comhionann leis an líon iarrthóirí atá fós ag rith, dearbhaítear na hiarrthóirí sin a bheith tofa gan an cuóta a bheith bainte amach acu.

Leantar den chomhaireamh go dtí go mbeidh na suíocháin go léir líonta. Is féidir leat tuilleadh a léamh faoi conas a dhéantar vótaí a chomhaireamh.

Athchomhairimh

Féadfaidh an Ceann Comhairimh na páipéir go léir nó aon cheann de na páipéir a athchomhaireamh ag aon chéim den chomhaireamh. Tá cead ag iarrthóir nó a ghníomhaire athchomhairimh ar na páipéir a iarraidh.

Nuair a bhíonn an comhaireamh críochnaithe, dearbhaíonn an Ceann Comhairimh torthaí an toghcháin agus cuireann sé ainmneacha na gcomhaltaí tofa ar ais chuig an bPríomh-Cheann Comhairimh le fógra a thabhairt do Pharlaimint na hEorpa.

Ní féidir an toradh a fhógairt go dtí go mbeidh an vótáil ar fud an Aontais Eorpaigh críochnaithe.

Más mian leat toradh toghcháin Eorpach a cheistiú, ní mó duit é a dhéanamh trí achainí chuig an Ard-Chúirt.

Ní mór duit a bheith cláraithe nó i dteideal a bheith cláraithe mar thoghthóir Eorpach i dtoghcheantar agus iarratas a dhéanamh chuig an Ard-Chúirt laistigh de 14 ón bhfógra ar thoradh an toghcháin.

Féadfaidh an Stiúrthóir Ionchúiseamh Poiblí achainí a thíolacadh freisin má cheapann siad go ndearnadh cionta toghcháin a raibh tionchar acu ar thoghchán Eorpach.