Seirbhísí Bus in Éirinn

Déantar seirbhísí bus phoiblí a rialáil ag an Údarás Náisiúnta Iompair faoin Acht um Rialáil Iompair Phoiblí, 2009. Tá réimse de sheirbhísí iompar poiblí bus (seirbhísí atá faoi úinéireacht phríobháideach agus an Stáit araon) ann a chuireann seirbhísí ar fáil ar líon bealaí. Tá ar oibreoirí a sholáthraíonn seirbhísí paisinéirí bus phoiblí bheith ceadaithe mura bhfuil an tseirbhís faoi réir Conradh Oibleagáide Seirbhísí Poiblí.

D’fhorbair an tÚdarás Náisiúnta Iompair an láithreán gréasáin transportforireland.ie, mar aon le haipeanna do ghutháin chliste, chun cabhrú leat nuair a bhíonn seirbhísí iompair phoiblí á n-úsáid agat.

Cuideachta Stáit atá i gCóras Iompair Éireann (CIÉ) a oibríonn an méid is mó de sheirbhísí go náisiúnta – baineann an fhaisnéis a leanas faoi sheirbhísí bus go príomha le seirbhísí atá faoi úinéireacht an Stáit.

Buiséad 2024: síneadh ar tháillí laghdaithe ar iompar poiblí

Fógraíodh go leanfar le táillí laghdaithe 20% ar iompar poiblí in 2024. Leanfaidh an laghdú praghais 50% ar an gCárta Leap do Dhaoine Fásta Óga go dtí deireadh na bliana 2024.

Fochuideachta atá i mBus Átha Cliath de chuid CIÉ agus soláthraíonn siad seirbhísí bus laistigh de Bhaile Átha Cliath mar aon le seirbhísí chuig agus ó cheantair máguaird. Áirítear leis na seirbhísí seo seirbhísí bus cathrach, Bus Aerfoirt (Airlink) agus Bus Oíche (Nitelink).

Xpresso: Tá níos lú bealaí i gceist le bealaí Xpresso agus, ar an ábhar sin, cuireann siad seirbhís níos tapúla ar fáil do phaisinéirí.

Bus Aerfoirt: Nascann an tseirbhís aerfoirt Aerfort Bhaile Átha Cliath le líon láithreacha i lár na cathrach, mar aon le Líne Dhearg an Luas, Busáras (an Stáisiún Lárnach Busanna), Stáisiún Iarnród Uí Chonghaile agus Stáisiún Iarnróid Heuston.

Nasc iarnróid: Oibríonn Bus Átha Cliath seirbhís naisc le hiarnród a dhéanann nasc idir Stáisiún Iarnróid Uí Chonghaile agus Stáisiún Iarnróid Heuston.

Bus Oíche: Seirbhís bhus dhéanach is ea an tseirbhís a ghabhann ó lár na cathrach, chuig na bruachbhailte ar an Aoine agus an Satharn ar fud na bliana. D’fhéadfaí seirbhís fheabhsaithe a oibriú um Nollaig.

Seirbhísí scoile: Tá Bus Átha Cliath freagrach as seirbhísí scoile atá á n-oibriú ag conraitheoirí príobháideacha. Tá lógó Bhus Átha Cliath ar thosach, ar chúl agus ar thaobh gach bus.

Táillí agus ticéid Bhus Átha Cliath

Go ginearálta, bíonn an táillí a íocann tú bunaithe ar an líon céimeanna a thaistealaíonn tú. Chomh maith leis sin, tá táillí lár na cathrach i gceist.

Ag íoc le hairgead: Oibríonn Bus Átha Cliath córas táille cruinne agus ní ghlactar ach boinn (seachas nótaí). Ní thugtar aon sóinseáil. Má íocann tú an iomad, eiseoidh an tiománaí Aisíoc-Dlite admháil leis an ticéad taistil a cheadóidh duit aisíocaíocht a éileamh ag Cheannoifig Bus Átha Cliath, 59 Sráid Uí Chonaill Uachtarach, Baile Átha Cliath 1.

Ticéid réamhíoctha: Féadfaidh tú do tháille a íoc le ticéad réamhíoctha chomh maith. Ní mór ticéid mhaighnéadach réamhíoctha a ionsá isteach i mbailíochtóir an bhus nuair a thagann tú ar bord. Ní mór ticéid réamhíoctha chárta chliste a bhailíochtú tríd an gcárta cliste a dhíriú ar sprioc an léitheora ar feadh soicind, ar a laghad, nó go dtí go mbíonn solas le feiceáil.

Cártaí Leap: Féadtar Cártaí Leap a úsáid ar gach seirbhís Bhus Átha Cliath, lena n-áirítear Bus Aerfoirt, Xpresso agus Bus Oíche. Anuas air sin, féadfaidh siad ticéid réamhíoctha a stóráil. Mar aon le Cártaí Leap do Dhaoine Fásta, tá Léim-Chártaí do Leanaí agus Cártaí Leap do Mhic Léinn ar fáil. Tá fáil ar fhaisnéis ar Chártaí Leap a úsáid ar leapcard.ie.

Pasanna Saorthaistil: Tá fáil ar Shaorthaisteal ag roinnt daoine a chónaíonn go buan in Éirinn. Ní féidir Pasanna Saorthaistil a úsáid ar Bus Aerfoirt. Is féidir leat breis faisnéise a léamh inár gcáipéis ar shaorthaisteal.

Taisteal ar Bhus Átha Cliath

Ar láithreán gréasáin Bhus Átha Cliath, féadfaidh tú d’aistear a phleanáil agus rochtain a fháil ar amchláir bhusanna. Tá fáil ar fhaisnéis fíor-ama ar a láithreán gréasáin, ag roinnt stopanna gnóthacha bus, trí sheirbhís Bustxt a úsáid no trí aip ghutháin chliste a úsáid.

Anuas air sin, soláthraíonn an láithreán gréasáin faisnéis ar conas an bus a úsáid, fhodhlíthe Bhus Átha Cliath, mar aon le faisnéis do dhaoine atá faoi mhíchumas.

Fochuideachta é Bus Éireann de chuid CIÉ agus soláthraíonn siad seirbhísí bus ar fud na hÉireann seachas Cathair Bhaile Átha Cliath. I gcuideachta Eurolines, soláthraíonn siad seirbhísí chuig an mBreatain agus an Eoraip

Expressway: Déanann seirbhísí busanna idiruirbeacha Expressway nasc idir gach baile mór agus cathair sa tír, agus soláthraíonn siad seirbhísí díreacha agus rialta.

Seirbhísí baile agus cathrach Oibríonn Bus Éireann seirbhísí bus i mBaile Átha Luain, Baile Brigín, Corcaigh, Droichead Átha, Dún Dealgan, Gaillimh, Luimneach, an Uaimh, Sligeach agus Port Láirge.

Seirbhísí bus comaitéireachta: Freastalaíonn na seirbhísí comaitéireachta ar chinn scríbe lár na cathrach i mBaile Átha Cliath, Corcaigh, Luimneach, Gaillimh agus Port Láirge, mar aon le roinnt áiseanna gnó timpeall na tíre. Anuas air sin, tá Nightrider ann, ar seirbhís dhéanach í seo a bhíonn á hoibriú roinnt oícheanta sa tseachtain ar na príomhbhóithre amach ó Bhaile Átha Cliath.

Seirbhísí aerfoirt: Soláthraíonn Bus Éireann seirbhísí bus chuig aerfoirt Chorcaí, Bhaile Átha Cliath, Shionainne, Chnoc Mhuire agus Chiarraí.

Seirbhísí áitiúla bus: Oibríonn Bus Éireann seirbhísí ó bhaile go baile agus seirbhísí tuaithe.

Seirbhísí bus scoile: Oibríonn Bus Éireann seirbhís bus scoile thar ceann na Roinne Oideachais. Ina theannta sin, cuireann siad seirbhísí mac léinn ar fáil.

Táillí agus ticéid Bhus Éireann

Go ginearálta, féadfaidh tú do tháille a íoc le hairgead. Ina theannta sin, féadfaidh tú do thicéad a íoc ar líne. Tá faisnéis ar na saghsanna éagsúla de thicéad atá ar fáil, lena n-áirítear ticéid do leanaí scoile agus ticéid comaitéireachta réigiúnacha, ar láithreán gréasáin Bhus Éireann.

Cártaí Leap: Féadtar Cártaí Leap agus Cártaí Leap Mac Léinn a úsáid ar sheirbhísí Bhus Éireann i Mórcheantar Bhaile Átha Cliath, Corcaigh, Gaillimh, Luimneach agus Port Láirge.

Pasanna Saorthaistil: Féadtar Pasanna Saorthaistil a úsáid ar fhormhór sheirbhísí Bhus Éireann.

Ní féidir iad a úsáid ar sheirbhísí Nightrider. Is féidir leat breis faisnéise a léamh inár gcáipéis ar shaorthaisteal.

Taisteal le Bus Éireann

Ar láithreán gréasáin Bhus Éireann, féadfaidh tú d’aistear a phleanáil agus amchláir a rochtain. Tá fáil ar fhaisnéis fíor-ama ar bhusanna ar whensmybus.ie nó trí úsáid a bhaint as aip ghutháin chliste.

Chomh maith leis sin, féadfaidh tú teacht ar chomhairle taistil, fodhlíthe Bhus Éireann, faisnéis ar bhagáiste agus madraí a iompar, mar aon le inrochtaineacht a seirbhísí ar láithreán gréasáin Bhus Éireann.

Soláthraíonn an Clár Iompair Thuaithe seirbhísí do dhaoine nach bhfreastalaíonn seirbhísí reatha bus nó traenach ar a riachtanais taistil orthu. Cuireann na seirbhísí atá cistithe faoin gClár leis na seirbhísí reatha iompair phoiblí a sholáthraíonn cuideachtaí CIÉ nó oibreoirí iompair phríobháidigh seachas dul in iomaíocht leo.

Tá 35 grúpa a chuimsíonn 36 limistéar tíreolaíoch cistithe faoin gClár chun seirbhísí a sholáthar. Tá an Clár á athstruchtúrú faoi láthair agus tá 18 nAonad Comhordaithe Iompair a bhunú a thiocfaidh in ionad na 35 Grúpa Iompair Thuaithe i gceist leis.

Soláthraítear na seirbhísí bus phoiblí a leanas don Údarás Náisiúnta Iompair faoi chonradh.

• Oibríonn M&A Coaches Ltd seirbhís 828, ó Áth na nUrlainn go Port Laoise, agus stopann sí i mBaile Sheáin, an Chúlchoill, Darú agus Mainistir Laoise, agus seirbhís 828x, ó Chaiseal go Port Laoise trí Áth na nUrlainn. Cuireann an dá sheirbhís trí-thicéadú ar fáil chun taisteal go Corcaigh agus Baile Átha Cliath.
• Oibríonn Whartons Travel seirbhís 975, ón Longfort go dtí an Cabhán, agus stopann sí ag Crois Chathanaigh, Crois Liatroma, Droim Lis, Béal Átha na Muc, Crois na Lagaí, Crois na Maighne, Ármhach, Cora an Fhéich, Corr na Féinne agus Cros Domhnaigh.

Faoi Rialachán 181/2011 an AE, tá sraith íosta cheart ag paisinéirí bus nuair a thaistealaíonn siad san Aontas Eorpach. Féadfaidh tú tuilleadh a léamh faoi do chearta inár gcáipéis ar chearta paisinéirí bus agus cóiste.

Má bhíonn gearán agat faoi sheirbhís Bhus Átha Cliath, féadfaidh tú do ghearán a dhéantar trí litir a scríobh, ríomhphost a sheoladh, glao gutháin a chur nó trí chuairt a thabhairt orthu. Ba cheart duit an oiread is mó sonraí is féidir a chur san áireamh, ar nós dháta agus am an taistil, uimhir bhealaigh an bhus, uimhir chlárúcháin an bhus, an áit a bhfuil tú ag fágáil agus ag dul. Féadfaidh tú cairt chustaiméara Bhus Átha Cliath ar a láithreán gréasáin.

Má tá gearán agat faoi sheirbhís Bhus Éireann, féadfaidh tú scríobh chuig an mBainisteoir Réigiúnach ábhartha agus an oiread is mó sonraí a sholáthar is féidir, ar nós am an taistil, bunphointe agus ceann scríbe d’aistir. Mura bhfuil tú sásta leis an bhfreagra a thugtar duit, féadfaidh tú a iarraidh go ndéanfar athbhreithniú ar do ghearán trí scríobh chuig: an Bainisteoir, Forbairt Gnó, Bus Éireann, an Chloch Leathan, Baile Átha Cliath 7.

Mura bhfuil tú sásta le freagra a thugann soláthróir seirbhíse duit ar ghearán, is féidir leat gearán a dhéanamh leis an Údarás Náisiúnta Iompair. Tá fáil ar fhaisnéis faoi ghearán a dhéanamh ar a láithreán gréasáin.

Paisinéirí faoi mhíchumais

Cuireann cuideachtaí iompair phoiblí réimse seirbhísí ar fáil do dhaoine a bhfuil míchumas luaineachta nó míchumais eile acu. Is féidir leat tuilleadh léitheoireachta a dhéanamh faoi na beartais inrochtaineachta agus faoi na seirbhísí a chuireann na hoibreoirí iompair is mó ar fáil :

• Bus Átha Cliath
• Iarnród Éireann
• Go-Ahead Ireland
• DART
• Luas
• Bus Éireann

Is féidir leat úsáid a bhaint as pleanálaí turais ar líne Transport for Ireland, a thabharfaidh eolas duit maidir le bealaí bus agus iarnróid ar fud na hÉireann. Léireoidh sé duit freisin má tá seirbhís inrochtana d’úsáideoirí cathaoireacha rothaí.

Tá an Scéim Cúnaimh Taistil ar fáil do dhaoine 18 mbliana d'aois nó níos sine. Cabhraíonn an scéim seo le daoine faoi mhíchumas iompar poiblí a úsáid i mórcheantar Bhaile Átha Cliath. Is féidir le cúntóir taistil tú a thionlacan agus comhairle a thabhairt maidir le conas do thuras a phleanáil an chéad chúpla uair a thaistealaíonn tú . Tá sé ar fáil do chustaiméirí Bhus Átha Cliath, Go-Ahead Ireland, DART agus Luas.

Ó mhí na Samhna 2019, is féidir leat a léiriú dod’ chomhphaisinéirí eile go dteastaíonn roinnt ama sa bhreis uait toisc go bhfuil riocht nó míchumas ort, trí Chárta JAM a thaispeáint. Cabhraíonn an cárta seo le paisinéirí a bhfuil bac cumarsáide orthu a rá “nóiméad sa bhreis” uathu agus foighne a iarraidh. Is féidir leat tuilleadh a léamh faoin tseirbhís seo ar láithreán gréasáin Transport for Ireland.