Liúntas Leasa Forlíontach

Is liúntas seachtainiúil é Liúntas Leasa Forlíontach Bunúsach a íoctar le daoine nach bhfuil dóthain ioncaim acu chun freastal ar a riachtanais nó ar riachtanais a dteaghlach.

Mura bhfuil aon ioncam agat, féadfaidh tú Liúntas Leasa Forlíontach bunúsach (LLF) a fháil.

Má tá d’ioncam seachtainiúil faoi bhun ráta an Liúntais Leasa Fhorlíontaigh do mhéid do theaghlaigh, féadfar íocaíocht a dhéanamh chun d’ioncam a thabhairt suas go dtí ráta an Liúntais Leasa Fhorlíontaigh do do theaghlach.

Má rinne tú iarratas ar íocaíocht leasa shóisialaigh nó ar phinsean ach nach bhfuil sé íoctha go fóill agus nach bhfuil aon ioncam eile agat, féadfaidh tú LLF a fháil agus tú ag fanacht le d’íocaíocht. Mar sin féin, bainfear an méid a íoctar agus tú ag fanacht as riaráistí d’íocaíocht leasa shóisialaigh.

Má tá tú tar éis filleadh ar an obair, féadfaidh tú an SWA bunúsach a éileamh ar feadh suas le 30 lá agus tú ag fanacht ar do phá

Daoine ón Úcráin

Is féidir le daoine a tháinig ón Úcráin agus atá clúdaithe ag an Treoir um Chosaint Shealadach Liúntas Leasa Forlíontach a fháil.

Féadfaidh tú Liúntas Leasa Forlíontach a fháil má tá:

• Go bhfuil siad ina gcónaí sa Stát.
• Pas a fháil sa tástáil acmhainne - féach 'Conas a dhéantar measúnú ar d'ioncam don Liúntas Leasa Forlíontach' thíos
• An bhfuil iarratas déanta agat ar aon sochar nó liúntas leasa shóisialaigh eile a bhfuil tú i dteideal a fháil
• A bheith cláraithe le haghaidh oibre le d'Ionad Intreo áitiúil - má tá tú in aois oibre
• An coinníoll gnáthchónaí (HRC) a chomhlíonadh - féach thíos le haghaidh eisceachtaí ón HRC

De ghnáth ní cháileoidh tú do LLF bunúsach má tá tú:

• In obair lánaimseartha, is é sin, oibriú ar feadh 30 uair nó níos mó in aghaidh na seachtaine*.
• In oideachas lánaimseartha.
• Bainteach le díospóid trádála. Is féidir leat SWA a éileamh do do chleithiúnaithe, áfach.

* Ní bhaineann an coinníoll seo le do chéile, do pháirtnéir sibhialta nó do chomhchónaitheoir. Mar sin féin, cuirtear aon ioncam a bhíonn acu ón obair san áireamh sa tástáil acmhainne.

Coinníoll Gnáthchónaithe

Is féidir le hoibrithe imirceacha AE/LEE agus na hEilvéise a bhí ag obair in Éirinn agus a bhfuil sé de cheart acu cónaí anseo rochtain a fháil ar SWA bunúsach agus forlíontaí gan an coinníoll gnáthchónaithe a chomhlíonadh.

Mar sin féin, tá daoine ón AE/LEE nó ón Eilvéis a bhogann go hÉirinn ar thóir fostaíochta faoi réir an choinníll ghnáthchónaithe ar an ngnáthbhealach agus iad ag lorg oibre.

Is íocaíocht de réir tástála acmhainne é LLF.

I dtástáil acmhainne scrúdaíonn an Roinn Coimirce Sóisialaí d’fhoinsí ioncaim go léir. Chun LLF a fháil, caithfidh d’ioncam a bheith faoi bhun méid áirithe.

Má tá tú pósta, i bpáirtnéireacht shibhialta nó ag comhchónaí, suimítear ioncam iomlán na lánúine le chéile sa tástáil acmhainne.

Is iad na príomh-mhíreanna atá san áireamh sa tástáil acmhainne:

• Ioncam airgid thirim a d'fhéadfadh a bheith agat nó ag do chéile, do pháirtnéir sibhialta nó do chomhchónaitheoir. Mar shampla, cothabháil, ioncam ó fhostaíocht agus ioncam ó fhéinfhostaíocht.
• Caipiteal, mar shampla, luach coigiltis, infheistíochtaí, scaireanna nó aon réadmhaoin atá agat (ach ní do theach féin). Ní chuirtear an chéad €5,000 de do chaipiteal san áireamh

Ioncam airgid

Cuirtear an chuid is mó d’íocaíochtaí leasa shóisialaigh agus Fheidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte san áireamh sa tástáil mhaoine – féach íocaíochtaí nach gcuirtear san áireamh thíos.

Go ginearálta, cuirtear gach cúiteamh airgeadais san áireamh. Mar sin féin, ní dhéantar cineálacha áirithe cúitimh a mheas mar ioncam. Is féidir leat teacht ar liosta íocaíochtaí cúitimh nach ndearnadh measúnú orthu mar ioncam.

Ní chuirtear na híocaíochtaí seo a leanas san áireamh:

• Sochar Linbh, Liúntas Cúraim Baile, Liúntas Leasa na nDall, Íocaíocht Caomhnóra (Ranníocach), Íocaíocht Caomhnóra (Neamh-Ranníocach) agus Deontas Tacaíochta Cúramóra.
• Liúntas cúram altramais
• Tacaíocht Baile faoi Threoir an Tomhaltóra (CDHS) ó FSS
• Deontais chothabhála arna n-íoc ag SUSI
• Íocaíochtaí faoi scéim iompair scoile na Roinne Oideachais do leanaí a bhfuil riachtanais speisialta oideachais acu
• Íocaíochtaí faoi Chiste Sparánachta 1916 ón Roinn Oideachais
• Íocaíochtaí éagsúlachta suas le huasmhéid de €7000 in aghaidh na bliana faoi na Scoláireachtaí Ardoideachais d'Fhoghlaimeoirí Aosacha
• Íocaíochtaí déanta ag Spórt Éireann faoin Scéim Chárta Idirnáisiúnta
• Suas le €165 de thuilleamh ó fhostaíocht do dhaoine a rinne iarratas ar, nó atá ag fáil, Liúntas Míchumais nó Pinsean na nDall.,
• Ní chuirtear ioncam áirithe ó chíos san áireamh sa tástáil mhaoine – féach ‘Ioncam ó chíos’ thíos

Ríomhtar luach infheistíochtaí, coigilteas nó réadmhaoine (ach ní luach do thí féin) mar seo a leanas:

Má tá tú 24 bliana d’aois nó níos óige agus má tá tú i do chónaí le tuismitheoir nó leas-thuismitheoir in áras an teaghlaigh, cuirfear cuid d’ioncam do thuismitheoirí san áireamh freisin sa mheasúnú don Liúntas Leasa Forlíontach.

Tugann an Roinn Coimirce Sóisialaí measúnú ar an 'sochar agus pribhléid' a fhaigheann tú as cónaí le do thuismitheoirí.

Is féidir leat a mhéid le €14,000 sa bhliain a thuilleamh as seomra a ligean ar cíos i d’áit chónaithe agus ní dhéanfaidh sé difear do do Liúntas Leasa Forlíontach.

Is é an neamhaird ioncaim uasta €269.23 sa tseachtain (€14,000 sa bhliain). Caithfidh an duine a fhaigheann seomra ar cíos i do theach an seomra a úsáid ar feadh 28 lá i ndiaidh a chéile, ar a laghad. Ní thabharfar an neamhaird ioncaim duit má tá seomra á ligean ar cíos agat d’fhostaí nó do neasghaolta leat.

Is éard is daoine muinteartha den neasteaghlach:

• Do chéile, do pháirtnéir sibhialta nó do pháirtnéir
• Do leanbh, nó céile do linbh
• Do thuismitheoir, do leastuismitheoir nó do thuismitheoir céile
• Do shiblín, leas-siblíní nó siblíní céile san áireamh
• Do sheantuismitheoir nó do gharleanbh
• D’aintín nó d’uncail
• Do nia nó do neacht

Ní dhéantar measúnú ar an Íocaíocht Aitheantais Cóiríochta a íoctar as cóiríocht a sholáthar do dhídeanaithe ón Úcráin sa tástáil mhaoine don Liúntas Leasa Forlíontach.

Tá an Liúntas Leasa Forlíontach bunúsach (LLF) comhdhéanta de ráta pearsanta duitse (an t-iarratasóir) agus méideanna breise d’aon chleithiúnaí aosaithe agus linbh chleithiúnaí.

Is éard is leanbh cleithiúnaí ann ná duine faoi bhun 18 mbliana d’aois a chónaíonn leat agus a bhraitheann ort le haghaidh tacaíochta airgeadais. Má tá SWA á fháil agat le 26 seachtain ar a laghad, is é an teorainn aoise ná 22 do leanbh cleithiúnach atá in oideachas lánaimseartha nó suas go deireadh na bliana acadúla i ndiaidh a 22ú breithlá.

Ní bhaineann rátaí laghdaithe den Liúntas Leasa Forlíontach do dhaoine faoi 25 bliana d’aois le:

• Daoine a bhfuil leanaí cleithiúnacha acu
• Daoine idir 18-24 bliana d’aois a bhí faoi chúram na Gníomhaireachta um Leanaí agus an Teaghlach (Tusla) ar feadh aon tréimhse le linn na 12 mhí sular shroich siad 18 mbliana d’aois.

Ní foinse ioncaim inchánach é an Liúntas Leasa Forlíontach.

Conas a íoctar Liúntas Leasa Forlíontach

Féadfaidh tú do Liúntas Leasa Forlíontach a bhailiú, in airgead tirim, ó d’Oifig Phoist. I gcásanna áirithe, féadfar LLF a íoc isteach i gcuntas bainc.

Ba cheart duit iarratas a dhéanamh ar Liúntas Leasa Forlíontach chuig Seirbhís Leasa Pobail na Roinne Coimirce Sóisialaí ag d’Ionad Intreo áitiúil nó d’Oifig Leasa Shóisialaigh áitiúil.

Ní mór duit foirm éilimh Liúntas Leasa Forlíontach (pdf) a chomhlánú . Chun cabhrú le d’éileamh a phróiseáil, ba cheart go mbeadh na nithe seo a leanas agat:

• Uimhreacha Pearsanta Seirbhíse Poiblí (PSP) duit féin, do chéile, do pháirtnéir sibhialta nó do chomhchónaitheoir agus do leanaí
• Cruthúnas cónaitheachta
• Cruthúnas aitheantais, mar shampla, Cárta Seirbhísí Poiblí (má tá ceann agat), pas, ceadúnas tiomána, cead oibre, Ceadúnas Cónaithe Éireannach nó (cárta GNIB), etc.
• Cruthúnas ar aon ioncam teaghlaigh
• Uimhreacha PSP (nó Teastais Breithe) d'aon leanaí a chuireann tú san áireamh i d'iarratas
• Doiciméid a thaispeánann d’ioncam agus do staid airgeadais, mar, duillíní pá, ráitis chánach, ráitis bhainc, etc

Cinneadh a achomharc

Tá sé de cheart agat achomharc a dhéanamh ar chinneadh mura bhfuil tú sásta le toradh d’éilimh. Féadfaidh tú achomharc a dhéanamh chuig an Oifig Neamhspleách Achomhairc Leasa Shóisialaigh. Déileálann an Oifig Achomharc Leasa Shóisialaigh le hachomhairc ar fhorlíonta bunúsacha LLF agus LLF.

Ba cheart duit dul i dteagmháil le Seirbhís Leasa Pobail na Roinne Coimirce Sóisialaí.