Seirbhísí agus teidlíochtaí do dhaoine ag lorg tearmainn

Is é Soláthar díreach an t-ainm a úsáidtear chun cur síos a dhéanamh ar an gcóiríocht, bia, airgead agus seirbhísí míochaine a fhaigheann tú agus d’iarratas ar chosaint idirnáisiúnta á phróiseáil nó le linn duit a bheith ag lorg tearmainn, a chiallaíonn an rud céanna.

D’fhéadfá soláthar díreach a fháil má rinne tú iarratas ar chosaint idirnáisiúnta agus má tá tú ag fanacht ar:

• Do chéad chinneadh
• Thoradh achomhairc chuig an mBinse um Achomhairc i dtaobh Cosaint Idirnáisiúnta.
• Athbhreithniú breithiúnach (i gcás ina bhféachann an Ard-Chúirt ar an gcaoi a ndearnadh cinneadh ar d’iarratas)
• Chinneadh an dtabharfar cead duit fanacht
• Dhíbirt

Is gnách go dtagann deireadh le d’fhoráil dhíreach má thugann an Roinn Dlí agus Cirt cead duit fanacht in Éirinn, ach uaireanta is féidir leat fanacht i soláthar díreach go sealadach agus tú ag cuardach d’áit chónaithe féin.

Nuair a dhéanann tú iarratas ar chosaint idirnáisiúnta, ar a dtugtar tearmann a éileamh freisin, ní mór don Oifig Cosanta Idirnáisiúnta d’iarratas a phróiseáil. Tógann sé seo tamall fada uaireanta.

Agus tú ag fanacht, tá tú i dteideal soláthar díreach. Ciallaíonn sé seo go bhfaighidh tú:

Áit éigin le maireachtáil

• Béilí
• Íocaíocht sheachtainiúil €38.80 an duine fásta agus €29.80 an leanbh
• Cárta leighis

Ní gá duit glacadh le soláthar díreach. Ach níl tú i dteideal aon chabhair eile ón Stát mura nglacann tú leis.

Is é soláthar díreach an chaoi a gcomhlíonann Rialtas na hÉireann a oibleagáidí i leith iarratasóirí cosanta idirnáisiúnta faoin dlí idirnáisiúnta, lena n-áirítear:

• Coinbhinsiún Dídeanaithe 1951 (Coinbhinsiún na Ginéive) agus Prótacal 1967
• An Dearbhú Uilechoiteann um Chearta an Duine
• An Cúnant Idirnáisiúnta ar Chearta Sibhialta agus Polaitiúla
• An Cúnant Idirnáisiúnta ar Chearta Eacnamaíocha, Sóisialta agus Cultúrtha
• Coinbhinsiún na Náisiún Aontaithe maidir le Gach Cineál Idirdhealaithe Chiníoch a Chosc
• Coinbhinsiún na Náisiún Aontaithe ar Chearta an Linbh

Cóiríocht agus bia

Caithfidh Stát na hÉireann áit éigin a thabhairt duit le maireachtáil agus an IPO ag próiseáil d’iarratas ar chosaint idirnáisiúnta.

Is gnách gurb é an áit ina gcónaíonn tú i soláthar díreach ná óstán nó brú ar a dtugtar ionad cóiríochta, as a íocann an Stát chun cóiríocht a sholáthar d’iarratasóirí cosanta idirnáisiúnta. Is í an tSeirbhís Cóiríochta Cosanta Idirnáisiúnta (IPAS) an ghníomhaireacht Stáit a reáchtálann an córas soláthair dhírigh.

Ní roghnaíonn tú an áit ina gcónaíonn tú, ach féadfaidh tú iarratas a dhéanamh chun cónaí i suíomh áirithe má chaithfidh tú, mar shampla, a bheith gar d’ospidéal ina bhfuil cóireáil leighis á fáil agat.

Agus tú i soláthar díreach, faigheann tú bricfeasta, lón agus béile tráthnóna

Íocaíochtaí leasa shóisialaigh

Faigheann tú íocaíocht sheachtainiúil leasa shóisialaigh, ar a dtugtar Liúntas Costas Laethúil, agus tú i soláthar díreach.

• €38.80 in aghaidh gach duine fásta
• €29.80 in aghaidh gach linbh

Ní féidir leat íocaíochtaí leasa shóisialaigh eile a fháil mar shampla Liúntas Míchumais, Íocaíocht Teaghlaigh do Thuismitheoir Aonair agus Liúntas Cuardaitheora Poist go dtí go mbeidh cead tugtha agat fanacht. Má fhaigheann tú cead fanachta gheobhaidh tú Cead Cónaithe Éireannach Stampa 4.

Féadfaidh tú iarratas a dhéanamh ar Íocaíochtaí Riachtanas Eisceachtúla agus Íocaíochtaí Riachtanas Práinneach má tá bunriachtanais agat nach féidir leat íoc astu as d’íocaíocht sheachtainiúil. Mar shampla, b’fhéidir go bhfaighidh tú roinnt cabhrach chun

Cúram slainte

Agus tú i soláthar díreach, is féidir leat cárta leighis a fháil. Tugann sé seo coinní dochtúra (GP) saor in aisce duit féin agus do do theaghlach, cúram ospidéil saor in aisce in ospidéil phoiblí agus oideas ar chostas íseal.

An féidir liom obair?

Féadfaidh tú iarratas a dhéanamh ar chead chun oibre más rud é:

• Go bhfuil tú tú ag fanacht 8 mí ar a laghad le haghaidh do chéad mholadh (ón Oifig Idirnáisiúnta um Chosaint) agus
• Gur chomhoibrigh tú leis sa phróiseas iarratais agus nár chuir tú féin moill air

Chun iarratas a dhéanamh ar chead chun oibre, déanann tú:

• Foirm LMA3 a chomhlánú (mura bhfuil tú cinnte conas í a chomhlánú, is féidir leat cuairt a thabhairt ar d’Ionad Faisnéise do Saoránaigh áitiúil) agus í a sheoladh chuig Seachadadh Seirbhísí Inimirce (féach ‘Tuilleadh eolais agus teagmhálacha’ thíos)

Féadfaidh tú iarratas a dhéanamh freisin ar chead a bheith féinfhostaithe más mian leat a bheith ag obair duit féin.

Má éiríonn le d’iarratas, seolfaidh an Rannán Seirbhísí Inimirce litir chugat ag tabhairt cead duit obair. Nuair a aimsíonn tú post, ba chóir do d’fhostóir (nó ba chóir duit má tá tú féinfhostaithe) Foirm LMA5 a sheoladh chuig Rannán na Seirbhísí Inimirce.

D’fhógair an tAire Dlí agus Cirt go mbeidh tú in ann iarratas a dhéanamh ar chead chun oibre nó a bheith féinfhostaithe má tá tú ag fanacht 6 mhí ó dháta d’iarratais. Níor síníodh é seo ina dhlí go fóill.

Ba cheart duit iarratas a dhéanamh ar do chead oibre a athnuachan mí amháin sula dtéann sé in éag ag baint úsáide as Foirm LMA4.

Oideachas

Tá bunscoil agus meánscoil saor in aisce in Éirinn. Caithfidh do pháistí dul ar scoil go dtí go mbeidh siad 16 bliana ar a laghad.

Féadfaidh tú (nó do leanbh nó leanaí) iarratas a dhéanamh ar an Scéim Tacaíochta do Mhic Léinn d’iarrthóirí tearmainn chun cabhair a fháil leis an gcostas a bhaineann hoideachas tríú leibhéal. Féadfaidh tú cáiliú chuige seo más rud é:

• Gurb iarratasóir cosanta idirnáisiúnta tú nó tá tú ag fanacht le cinneadh ‘cead fanachta’
• Go mba iarratasóir ar chosaint idirnáisiúnta nó ar chead chun fanacht tú r ar feadh 3 bliana nó níos mó le chéile (amhail an 31 Lúnasa sula dtosaíonn do chúrsa)
• Gur glacadh leat ar chúrsa ceadaithe
• Go raibh tú tú i do chónaí in Éirinn ar feadh 3 bliana (amhail an 31 Lúnasa sula dtosaíonn do chúrsa)

Féadfaidh tú an Scéim Tacaíochta do Mhic Léinn d’iarrthóirí tearmainn a fháil freisin má tá tú ag déanamh cúrsa iarchéime ceadaithe.

Le hiarratas a dhéanamh, comhlánaíonn tú foirm iarratais.

B’fhéidir go mbeidh rochtain saor in aisce agat ar ranganna litearthachta d’aosaigh agus ar ranganna Béarla. Is féidir leat faisnéis faoi ranganna Béarla a fháil ó do Bhord Oideachais agus Oiliúna (ETB) áitiúil.

Ba chóir duit a rá le bainisteoir an ionaid chóiríochta má tá tú féin nó do theaghlach as baile thar oíche. Má tá tú as láthair ón ionad cóiríochta ar feadh níos mó ná 3 oíche as a chéile, scríobhfaidh bainisteoir an ionaid chóiríochta chugat chun an chúis a raibh tú as baile a iarraidh ort.

D’fhéadfá do chóiríocht a chailleadh mura nglactar le do mhíniú. D’fhéadfá do Liúntas Costais Laethúla a chailleadh freisin.

Má bhogann tú amach as d’ionad cóiríochta, ba chóir duit a rá don Oifig Cosanta Idirnáisiúnta i scríbhinn cá bhfuil tú ag fanacht.

Má tá soláthar díreach agat agus má tá gearán agat, ba chóir duit do ghearán a dhéanamh ar dtús le bainisteoir an ionaid fáiltithe ina bhfuil tú i do chónaí. Ba chóir duit labhairt leis an mbainisteoir ar dtús le fáil amach an féidir leo do ghearán a réiteach. Féadfaidh tú gearán a dhéanamh i scríbhinn mura bhfuil tú sásta.

Mura bhfuil tú sásta le toradh do ghearáin leis an ionad fáiltithe, is féidir leat gearán a dhéanamh leis an tSeirbhís Cóiríochta Cosanta Idirnáisiúnta (IPAS).

Féadfaidh tú teagmháil a dhéanamh le hOifig an Ombudsman mura bhfuil tú sásta fós. Ní féidir leis an Ombudsman cinntí faoi d’iarratas ar chosaint idirnáisiúnta a imscrúdú. Ba cheart duit do ghearán a sheoladh laistigh de 12 mhí ón ngníomh nó ón gcinneadh ar mhaith leat gearán a dhéanamh ina leith. Fiú má tá níos mó ná 12 mhí caite, b’fhéidir go mbeidh an tOmbudsman fós in ann cabhrú má tá cúis mhaith leis an moill.

Má bhaineann an gearán le leanbh, ba cheart duit gearán a dhéanamh le hOifig an Ombudsman do Leanaí (OCO).

Déan teagmháil leis an t-ionadaí Roinne Coimirce Sóisialaí i d'ionad sláinte áitiúil.