Tionóntacht a chlárú
Réamhrá
Ní mór do thiarnaí talún tionóntachtaí cónaithe a chlárú leis an mBord um Thionóntachtaí Cónaithe (RTB) agus an RTB a choinneáil suas chun dáta má thagann athrú ar fhaisnéis faoi thionóntacht.
Úsáideann an RTB an fhaisnéis seo chun clár poiblí na dtionóntachtaí a choimeád. Taispeánann an clár seoladh na maoine agus líon na seomraí codlata. Ní thaispeánann sé céannacht an tiarna talún ná na dtionóntaí, ná an méid cíosa a íocadh.
Ón 4 Aibreán 2022, tá ar thiarnaí talún a gcuid tionóntachtaí a chlárú gach bliain. Ní mór tionóntachtaí a chlárú gach bliain, laistigh de mhí ón dáta ar thosaigh an tionóntacht. Má tá tú déanach maidir le tionóntacht a chlárú, beidh táillí déanacha i bhfeidhm. Mar sin féin, tá idirthréimhse ann do thiarnaí talún suas go dtí an 3 Lúnasa 2022 nuair nach mbeidh táillí déanacha i bhfeidhm.
San Acht um Thionóntachtaí Cónaithe (Leasú), 2019 leagtar amach ceanglas maidir le tionóntachtaí a chlárú go bliantúil.
Cad iad na tionóntachtaí nach mór a chlárú?
Faoin reachtaíocht um thionóntachtaí cónaithe, ní mór an chuid is mó de mhaoine a ligtear ar cíos go príobháideach a bheith cláraithe leis an RTB. Áirítear leis seo maoin atá ar cíos ag cumainn tithíochta agus cóiríocht a bhaineann go sonrach le mic léinn.
Níl feidhm ag an reachtaíocht um thionóntachtaí cónaithe leis na cineálacha maoine seo a leanas a ligtear ar cíos, mar sin ní gá dóibh tionóntachtaí a chlárú leis an RTB:
- Ligean gnó
- Ligean saoire
- Maoin a bhí faoi rialú cíosa roimhe seo nó tionóntachtaí léasa fadchónaithe – baineann reachtaíocht ar leith leo
- Cóiríocht úinéir-áitithe (mar shampla, má tá tú ag ligean seomra ar cíos i dteach do thiarna talún)
- Maoin ina gcónaíonn céile, tuismitheoir nó leanbh an tiarna talún. Baineann sé seo le socruithe teaghlaigh neamhfhoirmiúla nuair nach bhfuil comhaontú tionóntachta i scríbhinn. Mar sin féin, cumhdaítear leis an reachtaíocht comhaontuithe foirmiúla idir baill teaghlaigh, mar shampla, i gcás ina bhfuil léas sínithe
- Tithíocht shóisialta curtha ar fáil ag údaráis áitiúla (cé go bhfuil an earnáil tithíochta deonaí san áireamh, mar a luadh thuas)
Rialacha
Ní mór tionóntachtaí nua a chlárú laistigh de mhí ó thús na tionóntachta. Tá tiarnaí talún freagrach as clárú. Ní mór don tionónta a chuid sonraí a thabhairt don tiarna talún, lena n-áirítear a Uimhir Phearsanta Seirbhíse Poiblí (Uimhir PSP).
Ní mór do thiarnaí talún ansin tionóntachtaí a chlárú gach bliain, laistigh de mhí ón dáta ar thosaigh an tionóntacht. Tá an clárú bliantúil seo i bhfeidhm ón 4 Aibreán 2022.
Ní mór do thiarnaí talún príobháideacha agus cumainn tithíochta an fhaisnéis seo a leanas a sholáthar agus iad ag clárú:
- Seoladh an tí ar cíos
- Ainm, seoladh agus Uimhir PSP an tiarna talún (nó uimhir chláraithe, más cuideachta é)
- Uimhir an chomhlachta tithíochta ceadaithe (AHB), más cumann tithíochta é
- Ainm agus Uimhir PSP gach tionónta
- Cur síos ar an maoin (mar shampla, teach leathscoite le 2 sheomra fáilte, 3 sheomra leapa)
- An dáta ar thosaigh an tionóntacht
- An cíos agus cé chomh minic a íoctar é
- An ceantar údaráis áitiúil ina bhfuil an mhaoin lonnaithe
- Téarma an léasa más léas ar théarma seasta é
- Cibé an fo-ligean é
- An Rátáil Fuinnimh Foirgnimh (BER) más infheidhme
- Sonraí aon chuideachta bhainistíochta nó aon ghníomhaire údaraithe
Leithdháiltear uimhir Tionóntachta Cláraithe (RT) ar gach tionóntacht. Eisíonn an RTB litreacha deimhnithe chuig an tiarna talún agus chuig an tionónta araon, ina bhfuil an uimhir RT seo, nach mór a úsáid in aon déileáil leis an RTB.
Teastaíonn faisnéis bhreise ón RTB agus cóiríocht a bhaineann go sonrach le mic léinn á clárú, mar sin úsáideann sé próiseas atá beagán difriúil. Chun tuilleadh eolais a fháil faoi chóiríocht a bhaineann go sonrach le mic léinn a chlárú, féach ar shuíomh gréasáin an RTB.
Athruithe ar chíos
Má thagann athrú ar an méid cíosa, ní mór don tiarna talún an t-athrú a chur in iúl don RTB laistigh de mhí amháin. Léigh tuilleadh inár ndoiciméad ar mhéaduithe cíosa.
Is féidir leis an RTB caingean a ghlacadh (lena n-áirítear imeachtaí coiriúla) i gcoinne tiarnaí talún nach dtugann fógra don RTB faoi athruithe cíosa.
An bhfuil mo thionóntacht cláraithe?
Is féidir leat an clár poiblí a fheiceáil chun a sheiceáil go bhfuil do thionóntacht cláraithe. Is féidir leis an RTB caingean a ghlacadh i gcoinne tiarnaí talún nach gcláraíonn tionóntachtaí. Léigh tuilleadh ar shuíomh gréasáin an RTB
Fiú mura bhfuil do thionóntacht cláraithe ag do thiarna talún, is féidir leat úsáid a bhaint as Seirbhís réitigh díospóide RTB. Ní féidir le tiarnaí talún an tseirbhís seo a úsáid ach amháin má tá an tionóntacht cláraithe acu.
Comhroinnt faisnéise
Is féidir leis an RTB faisnéis a roinnt le húdaráis áitiúla, a fhorfheidhmíonn na rialacháin a bhaineann le caighdeáin agus leabhair cíosa. Is féidir leis eolas a roinnt leis an Roinn Coimirce Sóisialaí agus na Coimisinéirí Ioncaim.
Táillí clárúcháin
An 4 Aibreán 2022, tháinig athrú ar na táillí chun tionóntacht a chlárú leis an RTB, nuair a thosaigh an clárú bliantúil, féach thíos. Bíonn difríocht idir na táillí freisin ag brath ar an gcineál tionóntachta. Mar shampla, íocann tionóntachtaí AHB táille éagsúil le tionóntachtaí cíosa príobháideacha.
Táillí clárúcháin do thionóntachtaí príobháideacha, do thionóntachtaí atá sonrach do mhic léinn agus do thionóntachtaí ar cíos costais
Is é an buntáille a bhaineann le tionóntacht ar cíos príobháideach, cíos atá sonrach do mhic léinn nó cíos costais a chlárú leis an RTB ná €40 sa bhliain. Tagann sé seo i bhfeidhm má fhaigheann an RTB an t-iarratas comhlánaithe laistigh de mhí ó thús na tionóntachta. Tá táille dhéanach de €10 in aghaidh na míosa in aghaidh gach míosa ina ndéantar an clárú déanach.
Má tá tú ag clárú suas le 10 dtionóntacht san fhoirgneamh céanna ag an am céanna, is féidir leat comhtháille de €170 a íoc, má chláraíonn tú in am.
Táillí clárúcháin do chomhlachtaí tithíochta ceadaithe (AHBanna)
- Is é an táille chaighdeánach chun tionóntacht AHB a chlárú ná €20 sa bhliain. Tá feidhm ag an ráta seo má chláraítear an tionóntacht laistigh de mhí ó thús na tionóntachta. Tá táille dhéanach de
- €5 in aghaidh na míosa do gach mí a mbíonn an clárú déanach. Má tá tú ag clárú
- suas le 10 dtionóntacht AHB san fhoirgneamh céanna is féidir leat comhtháille de €85 a íoc, má chláraíonn tú in am iad.
Níl aon táille má bhíonn ort tionóntacht nua a chlárú do chóiríocht ar cíos atá cláraithe cheana féin sna 12 mhí roimhe sin. Ní bhaineann sé seo ach amháin má fhaightear an clárúchán nua laistigh de mhí ó thús na tionóntachta nua.
Féach ar shuíomh gréasáin an RTB le haghaidh tuilleadh eolais ar chlárú bliantúil.
Pionóis mura ndéantar tionóntacht a chlárú leis an RTB
Féadtar fíneáil suas le €4,000 a ghearradh ar thiarnaí talún nach gcláraíonn tionóntacht agus príosúnacht ar feadh suas le 6 mhí ar chiontú a bheith rompu. Féadtar pionós breise de €250 a chur i bhfeidhm do gach lá neamhchláraithe. Ina theannta sin, beidh ar an tiarna talún costais dlí an RTB a íoc freisin. Léigh tuilleadh maidir leis na pionóis seo ar shuíomh gréasáin an RTB
Conas tionóntacht a chlárú leis an RTB
Is féidir leat tionóntacht a chlárú ar líne nó tríd an bpost nó ríomhphost.
Cláraíonn tú ar líne le córas nua ar líne an RTB. Ní mór duit cuntas RTB ar líne a chruthú sular féidir leat tionóntacht a chlárú. Is féidir leat eolas a fháil ar shuíomh Gréasáin an BTC faoi conas é seo a dhéanamh. Más gá duit cuntas ar líne a chruthú do chomhlacht tithíochta ceadaithe (AHB) ba cheart duit dul i dteagmháil le AHB@rtb.ie.
Chun tionóntacht a chlárú tríd an bpost nó le ríomhphost, íoslódálann tú an Fhoirm Iarratais ar Chlárú Tionóntachta, comhlánaigh í agus seol ar ais chuig an BTC í. Is féidir leat é a sheoladh ar ais sa phost chuig seoladh an BTC thíos nó é a ríomhphost chuig registrations@rtb.ie. Ba chóir duit cóip den fhoirm agus cruthúnas postála a choinneáil.
Tá próiseas difriúil ann chun tionóntachtaí a chlárú i gcóiríocht a bhaineann go sonrach le mic léinn. Féach láithreán gréasáin an BTC le haghaidh eolas ar conas é seo a dhéanamh.
Má tá ceisteanna agat faoin bpróiseas clárúcháin is féidir leat ríomhphost a chur chuig registrations@rtb.ie.
Nuair a bheidh tionóntacht cláraithe agus na táillí íoctha seolfaidh an BTC litreacha chuig an tiarna talún agus chuig na tionóntaí ag dearbhú go bhfuil an tionóntacht cláraithe.
Seo a leanas na sonraí teagmhála chun rochtain a fháil ar sheirbhísí comhairle agus tacaíochta tithíochta Threshold do thionóntaí: