Do phost a chailliúint
Réamhrá
Tuigtear go forleathan gur rud fíorchrua i saol duine ar bith é a p(h)ost a chailleadh. Is buntreoir é an doiciméad seo ar raon ceisteanna a chaithfidh tú a mhachnamh má chailleann tú do phost.
Briseadh agus iomarcaíocht
Má tá do phost caillte agat b'fhéidir go ndearnadh iomarcach thú nó b'fhéidir gur briseadh tú as do phost. Más ceist iomarcaíochta é, b'fhéidir go bhfuil tú i dteideal íocaíocht iomarcaíochta. Is féidir leat a fháil amach conas a ghearrtar cáin ar d'íocaíocht iomarcaíochta.Más amhlaidh gur briseadh as do phost tú, ba cheart duit a dheimhniú an raibh foras cóir ag d’fhostóir tú a bhriseadh as do phost. Más tá tú buartha faoi do bhriseadh ba cheart duit eolas a fháil faoi do chearta de bhun na reachtaíochta um dhífhostú éagórach. Má chailleann tú do phost tá tú i dteideal fógra agus d’fhéadfaí go bhfuil tú i dteideal íocaíochta in ionad pá agus laethanta saoire.
ÁSPC agus cáin
Má chailleann tú do phost ba cheart duit clárú mar dhuine dífhostaithe le d'oifig lease shóisialaigh nó ionad Intreo áitiúil fiú mura bhfuil tú i dteideal íocaíochta dífhostaíochta. B'fhéidir go bhféadfaidh tú clárú le haghaidh creidiúnaithe sa chaoi is nach mbeidh briseadh i stair d'árachais shóisialaigh.
D'fhéadfá a bheith i dteideal aisíocaíocht cánach má tá tú gann obair le tamall anuas.
Tabhair faoi deara: Ón 1 Eanáir 2019 ar aghaidh ní bhfaighidh tú P45 a thuilleadh má chailleann tú do phost. Faoi chlár Nua-aoisiú ÍMAT na gCoimisinéirí Ioncaim, cuireadh deireadh le P45 agus cruthaíodh córas ar líne ina n-áit. Anois, nuair a fhágann tú post cuirfidh d'fhostóir do dháta fágála agus sonraí do phá agus d'asbhaintí deiridh isteach i gcóras ar líne na gCoimisinéirí Ioncaim agus is féidir leat teacht ar na sonraí seo trí moChúrsaí ar láithreán gréasáin na gCoimisinéirí Ioncaim.
Leas sóisialach agus sochair eile
D’fhéadfá a bheith i dteideal íocaíocht leasa shóisialaigh don dífhostaíocht. Má tá go leor ranníocaíochtaí árachais shóisialta déanta agat, b'fhéidir go mbeifeá i dteideal Sochar Cuardaitheora Poist. Mura bhfuil go leor ranníocaíochtaí ÁSPC déanta agat, b'fhéidir go mbeidh tú i dteideal Liúntas Cuardaitheora Poist, ar sochar de réir tástáil mhaoine é. Ag brath ar do chúinsí, b'fhéidir go mbeidh tú i dteideal cárta leighis nó ar cárta cuairte LG agus sochair thánaisteacha eile, mar shampla Liúntas Forlíontach Cíosa faoin Scéim Liúntas Forlíontach Leasa Shóisialaigh.
Ag cuardach fostaíochta
Tá roinnt foinsí faisnéise ann a chabhróidh leat post a fháil, lena n-áirítear nuachtáin, gníomhaireachtaí earcaíochta agus láithreáin ghréasáin. Tá roinnt eagraíochtaí freisin ann a d'fhéadfadh cabhrú leat. Ba cheart duit clárú leis an Ionad Intreo nó Oifig Bhrainse Leasa Shóisialaigh áitiúil le haghaidh eolas faoi fholúntais. Áirítear freisin ar a chuid seirbhísí gairmthreoir agus faisnéis faoi Chlubanna Post agus cúrsaí oiliúna. Cabhraíonn Seirbhísí Fostaíochta Áitiúla (LES) le daoine atá dífhostaithe go fadtéarmach bogadh ó leas sóisialach chun oibre trí oiliúint agus gairmthreoir a chur ar fáil. Tá scéimeanna fostaíochta ann do dhaoine atá dífhostaithe go fadtéarmach mar shampla Fhostaíocht Phobail.
Oideachas agus oiliúint
Tar éis duit do phost a chailleadh b'fhéidir go gcinnfidh filleadh ar an oideachas nó ar oiliúint ghairmiúil, agus b'fhéidir go n-athreoidh tú do ghairm bheatha. Tá réimse leathan clár oideachais agus oiliúna ann a chuireann cúrsaí lánaimseartha agus páirtaimseartha ar fáil. I measc na gcúrsaí seo tá cúrsaí Breisoideachais agus Oiliúna (FET) agus cúrsaí a chuireann na Boird Oideachais agus Oiliúna (BOO) ar fáil. Má tá tú ag fáil íocaíochta dífhostaíochta b'fhéidir go mbeidh tú incháilithe don Scéim Deiseanna Oiliúna Gairmoideachais (SDOG) nó don Liúntas chun Filleadh ar an Oideachas.
Ag filleadh ar an obair
Agus tú ag filleadh ar an obair ba cheart duit a chinntiú go bhfuil do chuid asbhaintí cánach agus ÁSPC ceart. Ba cheart duit a rá le d'oifig leasa shóisialaigh áitiúil nó ionad Intreo cén uair a thosóidh tú ag obair.
Má tá tú ag dul i mbun na féinfhostaíochta b'fhéidir go mbeidh tú i dteideal an Liúntais Fiontraíochta um Fhilleadh ar Obair