Corp duine a dhí-adhlacadh

Tugtar dí-adhlacadh ar chorp marbh a bhaint ón talamh i ndiaidh a adhlactha. Ní dhéantar corp a dhí-adhlacadh in Éirinn ach i gcúinsí áirithe. Ní mór caitheamh meas a léiriú don duine a fuair bás, agus ní mór príobháideacht a theaghlaigh agus a chairde a chosaint.

I measc na gcásanna inar féidir dí-adhlacadh a dhéanamh, tá an méid seo a leanas:

• Ar chúiseanna teaghlaigh (mar shampla, má iarrann teaghlach an té atá básaithe an corp a aistriú chuig reilig eile)
• Ar mhaithe le sláinte phoiblí (mar shampla, má bhíonn reilig á haistriú chuig áit eile)
• Nuair a ordaíonn an tAire Dlí agus Cirt dí-adhlacadh mar chuid d'imscrúdú coiriúil

Baineann an fhaisnéis seo a leanas le dí-adhlacadh a shocrú ar mhaithe le hath-adhlacadh in áit eile.

Eisíonn d'údarás áitiúil ceadúnais dí-adhlactha. Ba cheart duit iarraidh ar d’údarás áitiúil chun foirm iarratais a fháil agus an fhoirm chomhlánaithe a sheoladh ar ais leis an méid seo a leanas:

• An táille (athraíonn sé seo ó údarás áitiúil amháin go húdarás eile)
• Cóip de dheimhniú báis an duine mhairbh

Féadfaidh an t-údarás áitiúil doiciméid bhreise a iarraidh más gá.

Diúltóidh údarás áitiúil ceadúnas dí-adhlactha faoi na cúinsí seo a leanas:

• Níor thug na neasghaolta toiliú
• Ní féidir an láthair adhlactha a shainaithint
• Tá an corp i láthair uaighe chomónta gan aithint (mar shampla, láthair adhlactha oird rialta)
• Ní féidir a chinntiú go léireofar urraim chuí don duine a fuair bás
• Tá an corp atá le dí-adhlacadh suite faoi bhun coirp nach bhfuil le dí-adhlacadh
• Ní féidir sláinte agus cuibheas poiblí a chosaint
• Bheadh sé deacair nó neamhshábháilte dí-adhlacadh a dhéanamh mar gheall ar choinníollacha talún sa reilig
• Ní féidir coinníollacha a bhaineann leis an gceadúnas dí-adhlactha a chomhlíonadh.

Nuair a dheonaíonn d’údarás áitiúil ceadúnas dí-adhlactha, caithfidh an dí-adhlacadh tarlú laistigh de 12 mhí.

Caithfidh Oifigeach Sláinte Comhshaoil (EHO) a bheith i láthair ag an dí-adhlacadh. Déantar é seo lena chinntiú go gcomhlíontar na nósanna imeachta go léir agus go léiríonn gach duine atá i láthair meas ar an duine marbh ag gach tráth. Ní mór am, dáta agus áit an dí-adhlactha a chur in iúl don EHO cúig lá oibre ar a laghad roimh an dí-adhlacadh.

Cuirtear scáileáin in airde timpeall ar an uaigh/láthair adhlactha reatha chun an dí-adhlacadh a cheilt ó radharc an phobail. Más gá, déantar limistéar den reilig a cheilt ó radharc an phobail chun príobháideacht a chinntiú. Caithfidh oibrithe cúram a dhéanamh de na láithreacha adhlactha mórthimpeall. Caithfidh dífhabhtáin agus éadaí cosanta indiúscartha a bheith ar fáil d’oibrithe agus caithfear iad a dhiúscairt go sábháilte i ndiaidh an dí-adhlactha.

Cuirtear an corp dí-adhlactha (an chisteog reatha ina measc) i gcisteog nua (an ‘sliogán’). Déantar aon chorp eile sa láthair chéanna adhlactha a bhféadfadh gur cuireadh isteach orthu i rith an dí-adhlactha a ath-adhlacadh le meas.

Nuair a fhaigheann an t-údarás áitiúil d’iarraidh ar dhí-adhlacadh, tugann an tOifigeach Sláinte Comhshaoil (EHO) cuairt ar agus déanann sé/sí iniúchadh ar uaigh an duine mhairbh agus is féidir leis/léi breis faisnéise a iarraidh ó bhainisteoirí na reilige agus na hadhlacóirí de réir mar is gá.

• Freastalaíonn agus déanann an EHO maoirseacht ar an dí-adhlacadh lena chinntiú go léirítear meas ar an duine marbh agus go gcosnaítear sláinte phoiblí
• Má tá an corp le ath-adhlacadh sa limistéar údaráis áitiúil céanna, déanann an EHO maoirseacht ar an ath-adhlacadh
• Má tá an corp le athchur in áit eile, cinnteoidh an EHO go bhfaigheann an t-údarás áitiúil cuí na sonraí go léir a theastaíonn uaidh

Tá an reachtaíocht a rialaíonn dí-adhlacadh in Éirinn ar fáil in Alt 46 den Acht Rialtais Áitiúil (Seirbhísí Sláintíochta), 1948 arna leasú ag Alt 4(2) agus an Dara Sceideal den Acht Rialtais Áitiúil, 1994, chomh maith leis an Acht Coróinéirí (Leasú), 1927.

Le haghaidh tuilleadh eolais faoi dhí-adhlacadh a eagrú déan teagmháil le d'údarás áitiúil.